Opvliegende Grutto's. Opgeschrikt door  slechtvalken vliegen de grutto's op hun zijkant ( om minder zichtbaar te zijn voor de roofvogels) van links naar rechts over het broedgebied.

Het kost veel moeite om de achteruitgang van de gruttostand in Nederland te stoppen. Omdat een groot deel van de wereldpopulatie in Nederland broedt, heeft deze achteruitgang een direct effect op de wereldpopulatie. Daarom staat de grutto als Gevoelig op de internationale Rode lijst van de IUCN  en ook als gevoelig op de Nederlandse Rode lijst. In 2015 lieten wetenschappers weten dat de grutto op uitsterven staat en dringend meer bescherming nodig heeft.

In november 2020 werd het zogenaamde "Aanvalsplan-Grutto", een initiatief van Pieter Winsemius, aangeboden aan minister Carola Schouten van LNV. Dit werd later ondersteund door een petitie ondertekend door zo'n 85.000 personen en aangeboden aan leden van de Tweede Kamer. In de hoop dat het wordt meegenomen in het toekomstig regeerakkoord. Dit is niet gebeurt.

Natuurbescherming onder druk 

Het kabinet richt zich vooral op natuurbeheer door boeren. Hoewel dit een waardevolle vorm van natuurbeheer is, blijft het slechts een aanvulling op de behoefte aan grote, goed verbonden natuurgebieden en basiskwaliteit in heel Nederland. Concrete plannen om onze natuur te versterken ontbreken. Het kabinet overweegt zelfs een ‘herijking’ van de Natura2000-gebieden. Dit wekt de suggestie dat het kabinet mogelijkheden onderzoekt om bescherming van natuurgebieden op te heffen. 

Systeemverandering is nodig 

Het kabinet doet voor natuur niet meer dan strikt noodzakelijk en zoekt naar geitenpaadjes om onder afspraken uit te komen. In plaats van te doen wat nodig is om natuur en boeren perspectief te geven, wil dit kabinet heronderhandelen in Brussel. Dit stelt stevig ingrijpen alleen maar uit. Systeemverandering gericht op een gezonde natuur is nodig. 

Inbreukprocedure bescherming weidevogels 

Onlangs is de Europese Commissie een inbreukprocedure gestart, omdat Nederland weidevogels en hun broedgebieden onvoldoende beschermt. Het kabinet heeft als enig antwoord daarop het voornemen om een deel van de extra middelen voor agrarisch natuurbeheer in te zetten voor weidevogels. Dat is bij lange na niet genoeg om te voldoen aan de internationale verplichtingen. 

Nederland moet de dramatisch afgenomen populaties van de grutto en andere weidevogels in een gunstige staat van instandhouding brengen en houden. Dat vereist extra beschermings- en herstelmaatregelen. De broedgebieden moeten bovendien beter worden beschermd, onder meer door de aanwijzing van de belangrijkste weidevogelgebieden als Natura 2000-gebieden. Optimaal beheer van alle broedgebieden is nodig. Dat vereist aanleg van plasdrasstroken, kruidenrijk grasland en laat maaien, zodat jonge vogels kunnen opgroeien en vogelpopulaties kunnen herstellen. De enige concrete maatregel die specifiek wordt genoemd wordt in het regeerprogramma (predatiebeheer) is niet meer dan symptoombestrijding.

Problemen niet afwentelen op toekomstige generaties

De afwezigheid van concrete plannen en bijbehorende budgetten in dit regeerprogramma, brengt onverantwoord veel schade aan onze natuurgebieden, verhindert woningbouw en houdt boeren nog langer in onzekerheid. Bovendien komt zonder een verscheidenheid aan planten, insecten en vogels onze voedselvoorziening in gevaar. Verdere vertraging van het aanpakken van klimaat-, natuur-, biodiversiteits- en waterproblemen kan Nederland zich niet permitteren. Problemen moeten we adresseren en niet afwentelen op toekomstige generaties. 

Grote, slanke steltloper met lange poten. Rechte snavel. In vlucht brede, witte vleugelstreep, witte staartbasis (vierkant) met zwarte eindband. Poten steken uit. Buik met donkere banden. Mannetje ruit in prachtkleed naar een meer steenrode kleur dan vrouwtje. In de winter bruingrijze borst en bovendelen.

In Nederland is ook de IJslandse grutto te zien (islandica). Bij ons komt de grutto van de zogenaamde nominaatvorm voor (limosa). De IJslandse is in het voorjaar meestal duidelijk te onderscheiden van de 'gewone' grutto, want hij is roder van kleur. Maar IJslandse grutto’s zijn ook in juveniel kleed goed te herkennen. Ze hebben bijvoorbeeld kortere snavels. Verder is de kleur op borst en hals opvallend oranje; bij de jonge gewone grutto zijn deze zwakker gekleurd, en eerder roze-bruin dan oranje. Een belangrijk verschil is de tekening van de schouderveren en de binnenste armpennen (ook wel tertials genoemd). Deze zijn bij juveniele IJslandse grutto’s uitgebreider en bonter getekend.

Na de balts.